-
1 лыпландараш
лыпландараш-ем1. успокаивать, успокоить; утешать, утешить, рассеять чьё-л. беспокойство, унять горе, тревогу, волнениеШкем лыпландараш успокоить себя;
рвезым лыпландараш успокоить парня;
шомак дене лыпландараш утешать словами;
муро дене лыпландараш успокоить песней.
Ачай кӱсле муро дене шӱм вургыжмыжым лыпландара. О. Тыныш. Отец мой успокаивает свою печаль игрой на гуслях.
Эй, окса – папка огыл, телымат шочеш, – лыпландарен вара шкенжым Пагул. Ф. Майоров. – Эх, деньги – не грибы, они и зимой растут, – утешал себя Пагул.
2. успокаивать, успокоить; усмирять, усмирить; утихомиритьКалыкым лыпландараш утихомирить народ;
пудыранчыкым лыпландараш усмирить волнение;
тумам лыпландараш усмирить шум.
Пудыранчыкым тӱҥалше матрос кашакым Белостокский полкын салтакше-влак лыпландареныт. «Ончыко» Матросов, начавших смуту, усмирили солдаты Белостокского полка.
Кочмышт ок шу гын, ынышт коч, а пеш чот тӱҥалыт гын, нуным лыпландараш лиеш. С. Чавайн. Не хотят есть, пусть не едят, а начнут протестовать, можно их усмирить.
3. успокаивать, успокоить, облегчить или прекратить (боль, волнение, злобу, ожесточение и т. д.)Ойгым лыпландараш успокоить горе;
шыдым лыпландараш усмирить злобу;
шӱмым лыпландараш успокоить сердце.
Йӱштӧ вӱд нервым лыпландара. Й. Ялмарий. Холодная вода успокаивает нервы.
Тойгизя шыргыжале гынат, корштышо чонжым лыпландарен ыш керт. А. Юзыкайн. Тойгизя хоть и улыбнулся, но не смог успокоить страждущую душу.
4. успокоить, унять; заставить утихнуть, привести в состояние покоя, неподвижностиПуракым лыпландараш прибить пыль;
йӱк-йӱаным лыпландараш унять шум.
Йӱржӧ кеч пуракым лыпландарен кодыш. Дождь-то хоть прибил пыль.
Звонок чыла йӱк-йӱаным лыпландарыш. Б. Данилов. Звонок прекратил весь шум.
-
2 лыпландараш
-ем1. успокаивать, успокоить; утешать, утешить, рассеять чьё-л. беспокойство, унять горе, тревогу, волнение. Шкем лыпландараш успокоить себя; рвезым лыпландараш успокоить парня; шомак дене лыпландараш утешать словами; муро дене лыпландараш успокоить песней.□ Ачай --- кӱсле муро дене шӱм вургыжмыжым лыпландара. О. Тыныш. Отец мой успокаивает свою печаль игрой на гуслях. Эй, окса – папка огыл, телымат шочеш, – лыпландарен вара шкенжым Пагул. Ф. Майоров. – Эх, деньги – не грибы, они и зимой растут, – утешал себя Пагул.2. успокаивать, успокоить; усмирять, усмирить; утихомирить. Калыкым лыпландараш утихомирить народ; пудыранчыкым лыпландараш усмирить волнение; тумам лыпландараш усмирить шум.□ Пудыранчыкым тӱҥалше матрос кашакым --- Белостокский полкын салтакше-влак лыпландареныт. «Ончыко». Матросов, начавших смуту, усмирили солдаты Белостокского полка. Кочмышт ок шу гын, ынышт коч, --- а пеш чот тӱҥалыт гын, нуным лыпландараш лиеш. С. Чавайн. Не хотят есть, пусть не едят, а начнут протестовать, можно их усмирить.3. успокаивать, успокоить, облегчить или прекратить (боль, волнение, злобу, ожесточение и т. д.). Ойгым лыпландараш успокоить горе; шыдым лыпландараш усмирить злобу; шӱмым лыпландараш успокоить сердце.□ Йӱштӧ вӱд нервым лыпландара. Й. Ялмарий. Холодная вода успокаивает нервы. Тойгизя шыргыжале гынат, корштышо чонжым лыпландарен ыш керт. А. Юзыкайн. Тойгизя хоть и улыбнулся, но не смог успокоить страждушую душу.4. успокоить, унять; заставить утихнуть, привести в состояние покоя, неподвижности. Пуракым лыпландараш прибить пыль; йӱк-йӱаным лыпландараш унять шум.□ Йӱржӧ кеч пуракым лыпландарен кодыш. Дождь-то хоть прибил пыль. Звонок чыла йӱк-йӱаным лыпландарыш. Б. Данилов. Звонок прекратил весь шум.Словарь. марийско-русский язык (Марла-рушла мутер) > лыпландараш
-
3 ладнангдаш
-ем Г.1. успокаивать, успокоить (о внутреннем состоянии). Шӱмым ладнангдаш успокоить душу; шкӹмым ладнангдаш успокоить ссбя; семален ладнангдаш успокоить лаской; ладнангдаш ак ли нельзя успокоить; выртеш ладнангдаш успокоить на время.□ Йӓнгыштым ладнангдаш манын, цилаок шке ӹлымашышты гишан икты-весыштлан шайыштыт. Н. Игнатьев. Чтобы успокоить душу, они рассказывают друг другу всё о своей жизни.2. успокаивать, успокоить; усмирять, усмирить. Шумышы тетявлӓм ладнангдаш успокоить расшумевшихся детей; йӱкшы эдемым ладнангдаш усмирить пьяного.□ Природа шке кушкышвлӓжым перега, теве ти штурмам веле тагыце-ӓнят ужын, ладнангден поспейыде. П. Андрианов. Природа бережёт свои растения, да только как-то не успела заметить и усмирить эту бурю. См. лыпландараш, тыпландараш,Словарь. марийско-русский язык (Марла-рушла мутер) > ладнангдаш
-
4 ладнангдараш
-ем Г.1. успокаивать, успокоить (о внутреннем состоянии). Йӓнгым ладнангдараш успокоить душу; шкӹмым шке ладнангдараш сам себя успокоить; ладнангдараш цацаш пытаться успокоить; пуры шымак доно ладнангдараш успокаивать добрым словом.□ – Нимат агыл, Тертов, верема шодеок ида тыргыжланы, ӓнят цила нурынок эрта, – мӹнь тӹдым ладнангдарем. Н. Ильяков. – Ничего, Тертов, не волнуйтесь раньше времени, возможно, всё пройдёт хорошо, – успокою я его.2. успокаивать, успокоить; усмирить, укротить. Тетявлӓ мадаш тӹнгал шӹнденыт, когон шумат, ладнангдарен кердат гыце? Дети разыгрались, больно шумят, да разве усмиришь их? Кынам-гӹнят эдем мардежымат ладнангдараш тымень шоэш. Когда-нибудь человек научится укрощать и ветер. См. тыпландараш, лыпландараш.Словарь. марийско-русский язык (Марла-рушла мутер) > ладнангдараш